Drijveer van een fysiotherapeut

Drijfveer van een fysiotherapeut: cliënten helpen in de hele keten van zorgvraag naar zelfredzaamheid.

 Jaarlijks bezoekt ruim 23% van de Nederlanders de fysiotherapeut, het aantal contactmomenten is gemiddeld 3,4 per persoon. Cliënten zijn al jaren tevreden over de fysiotherapeut. Ze beoordelen de fysiotherapeut met een gemiddeld 8,0 (CBS, 2016). Waar zijn cliënten dan tevreden over? En hoe staat het de tevredenheid van de algemeen fysiotherapeuten? Als fysiotherapeut wil je je cliënten met helpen, het liefst in de hele keten van zorgvraag naar zelfredzaamheid. Vaak zien we in de praktijk dat niet alle patiënten daarin hun verantwoordelijkheid nemen, zij stellen zich afhankelijk op van de zorgverlener. Het leidt tot passiviteit, lage therapietrouw en dat zouden de meeste fysiotherapeuten graag anders zien.

Aanhaken op intrinsieke motivatie

 Wat ligt daaraan ten grondslag? Hoe komt het toch dat mensen aan begin van het jaar massaal gaan fitnessen en vervolgens het merendeel afhaakt of als stil lid het jaar uitdient. Of als iemand of werkgever of zorgverlener zegt ‘je moet’, dan is er meteen al weerstand. Hetzelfde zien we als iemand zegt: ‘ik moet eigenlijk naar de fitness, dat is goed voor mij’. In feite staat degene er niet 100% achter. Dan houd men het niet vol, daarvoor is meer nodig. Daarom is coaching zo belangrijk.

Coaching op gedragsverandering

Coaching is niet te verwarren me met counseling of psychotherapie, begeleidingsvormen die erop gericht zijn mentale blokkades of psychische stagnatie te verhelpen. Coaching helpt iemand in het proces van bewustwording, bewustzijn naar gedragsverandering. Pas als iemand vanuit een intrinsieke motivatie een keuze maakt om zaken anders aan te pakken, is de kans op duurzame gedragsverandering het grootst.

Mensen willen wel veranderen maar niet veranderd worden.

Coaching gaat over ‘zelfbesturing’, zorgen dat de patiënt aan het stuur blijft. Hoe kan de fysiotherapeut vanuit dit gegeven de verbinding maken van zorgvraag naar zelfredzaamheid: Zodat je niet alleen een oplossing voor je cliënt bent, maar ook aan de zijlijn meeloopt met de cliënt en de cliënt zélf de oplossing laat zijn. Daar zijn vaardigheden voor nodig die per definitie niet direct in de opleiding van een algemeen fysiotherapeut zijn opgenomen. Kennis en vaardigheden, die de fysiotherapeut ondersteunen en helpen in de coaching: genezing is dan nadrukkelijk niet het doel en ziekte niet meer het uitgangspunt. Het gaat om gezondheid en gedrag. Als fysiotherapeut kun je jezelf inzetten als een instrument om daarmee derden te helpen – mens & organisatie – naar zelfredzaamheid. De gecoachte leert, de coach ondersteunt en begeleidt het leerproces.

We kunnen iemands gedrag niet veranderen, we kunnen iemand helpen een goede keuze te maken in zijn of haar gedrag

Coaching gaat over het ondersteunen en begeleiden in het bewustwordingsproces van de eigen rol en mogelijkheden om zélf ook een bijdrage te leveren aan het herstel en voorkomen van een musculoskeletale aandoening. En vanuit dit proces een cliënt stimuleren in een daadwerkelijke gedragsverandering. Dat gaat verder dan het vergroten van therapietrouw en het continueren van een oefenprogramma. Dit gaat over zelfmanagement en preventie. Hiermee kan herhaalgedrag, het opnieuw optreden of verergeren van klachten worden voorkomen. Het succesvol grip krijgen en houden op fysieke belasting ervaart een cliënt als positief en werkt versterkend. Dit vertaalt zich in groei naar zelfredzaamheid, het zelf kunnen bewaken van de balans belasting belastbaarheid, ook op andere gebieden.

Inzicht in werkzaamheden en thuisactiviteiten

Het afstemmen van je skills ten opzichte van de persoon die voor je hebt kan zorgen dat dit proces wordt bevordert en dat wederzijds respect wordt afgedwongen. Aandacht voor (arbeids-) participatie is hierin een voorwaarde: Afstemmen op de cliënt betekent niet alleen afstemmen op de persoon maar ook afstemmen op zijn leefwereld, zijn dagelijkse activiteiten, wat iemand doet op het werk en in de vrije tijd, welke dagelijkse activiteit – op het werk en in de vrije tijd- iemand als hinderlijk en/of belastend ervaart. Vragen als ’Waarbij ervaar je klachten? Op je werk? En thuis?’ ’Zijn er handelingen die je klachtenvrij uit kan voeren?’ laat de cliënt nadenken over de uit te voeren dagelijkse handelingen en de wijze waarop deze wordt uitgevoerd te evalueren en beoordelen.

‘Mijn fysiotherapeut weet waar hij/zij over praat’.

Gedegen en branchebrede kennis, inzicht in en praktische vaardigheden van werkzaamheden en andere dagelijkse bezigheden en ergonomische omstandigheden van een cliënt zijn belangrijke voorwaarden. Het beheersen en een werkbaar voorbeeld kunnen bieden van een correcte uitvoering van de betreffende werktaak schept vertrouwen. Een op de cliënt afgestemde voorlichting biedt de cliënt inzicht in het causale verband. Tezamen met het bespreken van ieders rol ten aanzien van de oplossing, het vaststellen van haalbare doelen, het daadwerkelijk trainen van de belastende werk-/thuisactiviteiten, zijn belangrijke onderdelen om te kunnen komen naar zelfredzaamheid.

Aandacht voor (arbeids-) participatie

De therapeut kan tijdens de verdere begeleiding vanuit participatie met de cliënt stappen doorlopen om het bewustwordingsproces omtrent de eigen mogelijkheden tot verbetering te stimuleren en vervolgens samen te bespreken en/of trainen op dat wat hiervoor nodig is. Door te werken vanuit de (arbeids-) participatie kan de fysiotherapeut de link leggen naar datgene waar iemand in het dagelijks leven een dysbalans heeft gecreëerd, sturen op her- en erkenning, iemand leren om zichzelf te helpen door ze vanuit een intrinsieke motivatie de gebruiksaanwijzing helpen te omarmen. De veel gehoorde opmerking van een patiënt is: ’Ik krijg tips waar ik wat aan heb en waar ik wat mee kan’.

Als fysiotherapeut loop je aan de zijlijn met de cliënt en leert hem om zélf klachten op te lossen en/of te voorkomen.

In de praktijk blijkt dat dit is waar een cliënt behoefte aan heeft: Een cliënt wil niet met klachten rondlopen en wil ook niet dat deze terugkomen. De stap naar zelfredzaamheid biedt de cliënt controle. Deze meerwaarde draagt niet alleen bij aan de tevredenheid van de cliënt op, maar haakt ook aan je passie als fysiotherapeut:

Een cliënt willen helpen in de hele keten van zorgvraag naar zelfredzaamheid.

En hoe verhoudt zich deze gedachte met een cliënt gunnen dat hij niet telkens bij je terug hoeft te komen, omdat hij zelf zijn problemen op kan lossen? Zou dan de visie en drijfveer van een fysiotherapeut kunnen zijn:

‘Als ik als fysiotherapeut mijn werk goed doe,

maak ik mijzelf bij de betreffende cliënt overbodig’

Een denkwijze, die naadloos aansluit op de ontwikkelingen in het zorgaanbod en de veranderende zorgvraag. Een type zorg waar behoefte aan is, waarmee je je markt kunt verbreden. Het type zorg waar vanuit de overheid al jaren op gestuurd wordt: Zelfmanagement en Preventie.

POST HBO Opleiding Register FysioCoach (540 punten)

De opleiding biedt jou als fysiotherapeut de mogelijkheid om de verbinding te maken met de toekomst. Het biedt je kennis, tools, expertise die je vanaf dag 1 meteen kunt toepassen in de praktijk, op een bedrijf of een combinatie van beide.

Onze visie en streven

De basis van de Register FysioCoach® is het bio-mechanisch denkmodel. Hij coacht op de totale mensbenadering vanuit het ICF model: fysiologisch, psycho-socio-cultureel, gericht op existentiële. Wij zien de Register Fysiocoach binnen de stakeholders als de key figure tussen praktisch-fysiotherapeutisch handelen en verdere begeleiding.

Aansluiten op ontwikkelingen in de zorg

Wij zijn er van overtuigd dat in het huidige aanbod van zorgaanbieders, de Register FysioCoach® met zijn inzichten en vaardigheden, dé aangewezen professional is om in te haken op de ontwikkelingen in de fysiotherapeutische zorg: zorgpaden, vraaggericht werken, patiënten begeleiden naar meer verantwoordelijkheid voor hun eigen herstel, meer aandacht voor arbeid en arbeidsparticipatie en meer samenwerking tussen alle disciplines binnen de fysiotherapie.

De opleiding Register Fysiocoach® wordt erkend en van harte ondersteund door Fys’Optima.

Wil Griffijn, docent POST HBO opleiding Register FysioCoach